آخرین مطالب
ای قوم به حج رفته
۰۷ نوامبر ۲۰۱۱ - ۱۶ آبان ۱۳۹۰
هر سال میلیون‌ها تن از مسلمانان که خود را مستطیع می‌دانند، برای ادای فریضۀ حج به مکه می‌روند و مناسک حج را به جا می‌آورند. در بسیاری از کشورهای اسلامی عید قربان بسیار مهم‌تر از اعیاد ملی است و با جشن و سرور به پیشواز آن می‌روند.
بسیاری از مناسک حج مانند لبیک گفتن، سعی بین صفا و مروه، رمی جمرات یا پرتاب سنگ، پیش از اسلام هم در میان اعراب مکه رواج داشته و اعراب از گوشه و کنار گرد می آمده‌اند تا این مراسم را بر گرد خانۀ کعبه برای پرشتش بت‌ها بجای آورند. زیرا چنانکه نوشته‌اند، خانۀ کعبه جایگاه بت‌هایی بوده‌است که پیامبر اسلام آنها را شکست. برخی نیز گفته‌اند که شاعران برجستۀ عرب پیشااسلامی که به شعرای جاهلی معروفند، برای خواندن قصاید بلند خود در این گردهمایی‌ها حضور می‌یافته‌اند. گویا هفت قصیدۀ بلند عربی که به نام معلقات سبع (هفت آویزه) معروفند، در خانۀ کعبه آویزان بوده‌اند.
مقصود از حج، چنانکه نوشته‌اند، بالا رفتن روح همبستگی و معنویت در میان اهل ایمان است. اما گروهی از شاعران و نویسندگان نیت بسیاری از زایران را به نقد گرفته‌اند و گفته‌اند، زایرانی هستند که نه برای تزکیۀ نفس که برای تحکیم موقعیت اجتماعی خود به مکه می‌روند و بیشتر در فکر تجارتند تا عبادت.
ناصر خسرو قبادیانی در شعری از یکی از دوستانش می‌پرسد که برای چه به مکه رفتی و آیا به راستی نفس خود را فراموش کردی و خدا را بر خود ناظر دیدی یا نه. پیوند این شعر ناصر خسرو را در زیر این صفحه می‌یابید.
مولوی، عراقی و شیخ بهایی و دیگران نیز هر یک به گونه‌ای در بارۀ حج شعری سروده‌اند. مولوی با عنوان "ای قوم به حج رفته" شعری دارد که بسیاری آن را خوانده‌اند و برای آن موسیقی ساخته‌اند.
در سال‌های اخیر شهر مکه بسیار دگرگون شده و با ساخته شدن بناهای بلند و خانه‌های بسیار و چندین آشیانۀ دیگر نشانی از گذشته‌های دور در درون شهر دیده نمی‌شود. با باز کردن جا برای وسایل نقلیۀ جدید برای بسیاری از مناسک در اطراف مکه، شاید به زودی آنهایی که به مکه می‌روند، نوعی از حج را تجربه کنند که به ذهن پیشینیان خطور هم نمی‌کرده‌است.
در گزارش مصور این صفحه "علی بیدگلی"، پژوهشگر ایرانی، از تجربیات و مشاهدات خودش در حج می‌گوید. برخی از عکس‌های این گزارش متعلق به حسن عمار، مصطفی اوزَر و محمد سالم است.
حاجیان آمدند با تعظیم، شعری از ناصر خسرو
برای نصب نرم افزار فلش اینجا را کلیک کنيد.
به صفحه فیسبوک جدیدآنلاین بپیوندید
این آقائی که جو معنوی (؟) حج را توصیف میکرد نمیدانم تا چه اندازه از داده های مستند برای معنویت گرائی، عدالت و یکی بودگی حجاج برخوردار بودند. به غیر از لباس های سفید یکسان و حرکت های به ظاهر یکسان نمی شود درباره همدلی یکسان(که مقوله درونی است)، عشق و شفقت حجاج سخن بمیان آورد. به هر صورت موضوع حج می تواند موضوع یک پژوهش اجتماعی فرهنگی بزرگی باشد که متاسفانه کسی تا بحال این کار را بروشهای علمی انجام نداده است.
به نظر اعمال حج هر چقدر هم در جو معنوی انجام گیرد اثرش فوری و کوتاه مدت است. بمحض برگشت به جامعه عادی چه بسا دزدی ها، کلاه برداری ها و خیانت ها و ناهنجاری ها شروع میشود.