Jadid Online
جدید آنلاین
درباره ما تماس با ما Contact us About us
خانه گرجی ها

شهاب میرزایی

خانه گرجی ها، در انتهای پیج در پیچ کوچه های کاهگلی یزد. یکی از معدود خانه های تاریخی یزد است که هنوز کسی  آنجا زندگی می کند، هنوز هتل و کافی شاپ نشده و ویران هم نشده  است.

شکوه سال های قبل را ندارد و دیگر خبری از  آدم هایی که در شاه نشین ها و دالان ها و اتاق های پنج دری اش در رفت و آمد بودند نیست، اما پیرزنی که عروس خاندان گرجی ها بوده هنوز  آنجا زندگی می کند؛ حواسش هست که پشت همه این آئینه کاری ها و نقش و نگارها تاریخ و هنر یک دوران سپری شده نهفته است.

تختش را گذاشته گوشه شاه نشینی که روزی فقط برای روضه امام حسین و مهمانی های مخصوص درش باز می شد و  می گوید: "اگر خودم اینجا نباشم، خانه ویران می شود. چند وقت پیش که مستأجری اینجا زندگی می کرد میخ کوبیده بود وسط نقاشی های طلاکوب دیوار و سقف تمام آئینه شاه نشین به خاطر دیر پارو کردن بام پایین آمده بود. بعد از آن بود که گفتم تا زنده ام دیگر  اینجا را ترک نمی کنم."

گرجی های یزد بعد از تحولاتی که در منطقه قفقاز رخ داد به این شهر آمدند و در آنجا ریشه کردند. خانه گرجی ها که بر سبک و سیاق دیگر  خانه های تاریخی یزد ساخته شده، به گفته صاحبان آن نزدیک به ۲۰۰ سال عمر دارد.

سال ها پیش خانه بین وراث قسمت شد و  حالا از آن خانه بزرگ با بادگیرهای کاهگلی فقط بخش شاه نشین سالم مانده است که محلی برای مهمانی ها و ملاقات های رسمی بوده است.

اندرونی و حیاط های دیگر سهم کسانی شد که سال هاست از این محله کوچ کرده اند و به آپارتمان هایی مدرن که از سنگ و آهن ساخته شده رفته اند و سهم آنها از خانه گرجی ها تبدیل به مخروبه ای متروک شده است.

بخش اصلی خانه گرجی ها اما همچنان پابرجا است و نمونه ای کامل از خانه های یزدی است. در یزد، تمام خانه ها از کاهگل و خشت خام ساخته شده اند، با دیوارهایی بسیار بلند که حفاظی در برابر تابش مستقیم خورشید در تابستان هستند و هشتی، کریاس، دالان و دیوارهای بلندی که خانه و ساکنینش را از چشم نامحرمان محافظت می کند.

تالار هم یکی از بخش های اصلی خانه های یزدی است. اتاقی بزرگ  که یک سوی آن باز و کاملا رو به فضای بیرونی است و جایی برای چای خوردن عصرها. درست روبروی تالار آن طرف حیاط اتاق ها هستند. اتاق های سه دری، پنج دری و  هفت دری، شکم دریده و کریاس که هر کدام نشان یک چیز خاص و بر طرف کننده نیازی از نیازهای اعضای خانه بوده است. 

کلاه فرنگی، هم بخشی دیگر از خانه های یزد است و اغلب جایی برای صرف ناهار، عصرانه و یا خواب سبک بعد از ظهرهای تابستانی. نوعی خاص از بادگير هم هست که درست در وسط سقف منزل ساخته می شود و باد را از شش جهت به درون خانه هدایت می کند.

اغلب خانه های یزدی، زیرمین های بزرگی دارند. زیرزمین هایی که تابستان ها بخشی از محل زندگی بوده و باقی ایام سال محل نگهداری مواد خوراکی و انبار. طراحی این زیرزمین ها به گونه ای است که از طریق ارتباط با بادگیر، حیاط ، جوی و گودال باغچه در تابستان های گرم یزد، محیطی آرام را برای استراحت فراهم می کند.

بیشتر این خانه ها در کوچه های پیچ در پیچ یزد هستند. کوچه هایی کاهگلی با ساختار منسجمی از کوچه های باریک و دیوارهای بلند که عابران و رهگذران را از تابش مستقیم نور خورشید در فصل تابستان، و وزش بادهای سرد در زمستان، در امان نگاه می دارد. 

با همه اینها خانه ها و کوچه های قدیمی یزد که قابليت زيادى برای جذب گردشگر و شناساندن فرهنگ و معماری ایران دارند به خاطر بی توجهی صاحبانشان در معرض خطراند.

خانه هایی که در زمره خانه های بزرگ و اشرافی  طبقه بندی نمی شوند درحال خراب شدن اند و ساخت و سازهای خارج از اصول نیز تهدیدی برای این خانه ها بشمار می رود. این تهدیدها آنقدر جدی اند كه چندی پیش یکی از اعضای شورای شهر یزد، در مصاحبه ای تلویزیونی اعلام کرد بهتر است تنها آثار شاخص و مشهور یزد حفظ شود و بافت سنتی و محلات قدیمی به طور کلى تخریب و با معماری مدرن جایگزین شود. 

در این میان اما عذرا خانم  قدر خانه ۲۰۰ ساله گرجى ها را می داند و می گوید تا وقتی زنده باشد مراقب دانه دانه آجرهای این خانه خواهد بود.

 Flash برای نصب نرم افزار فلش اینجا را کلیک کنید 


 به صفحه فیسبوک جدیدآنلاین بپیوندید

ارسال مطلب
- عباس عنایت اللهی، 2017/12/03
باسلام وباتشکر ازجناب آريالای شهاب میرزایی
طبق اعلام آقای محسنیان این منزل واقعا زیبا هست وازهمه مهمتر مهمان پذیری صاحبخانه عمه خانم عذرا که بسیار خانم مهمان نواز وبا روی خوش از همه پذیرایی میکند وبهترین خاطرات ما با آقا زاده بزرگشان آقارضا گرجی دراین منزل خاطرات خوبی داریم واقعا ازخانواده محترم گرجیها میخواهم یک بازدیدی از این منزل زیبا داشته باشند
- یک کاربر، 2016/01/31
ای کاش آدرسش رو هم میدادید.
- دیانا، 2014/08/19
سلام جالب بود. تشکر، من هم از گرجی های ایرانم.
- آرچیل رمیشویلی، 2012/10/04
با تشکر از زحمات شما عزیزان ، من سالها قبل درشبکه 4 برنامه تلویزیونی ایران گزارشی از این خانه را دیدم. برای ما گرجی های ایران بسیار زیبا و دیدینی بود. بطوری که به تمامی فامیل هایمان اطلاع دادیم که برنامه را ببینند.همچنین با عده ای از دوستان و آشنایان هم قرار گذاشتیم برای دیدن این میراث گرانبها از آباء و اجدادمان به شهر یزد برویم که بدلیل مشغله کاری و . . . این امکان برایمان فعلاً فراهم نشده است و حتماً هم عملی خواهد شد. به نمایندگی ازطرف همه گرجی های ایران و مخصوصاً شهرستان گرجی نشین فریدونشهر از همه کسانی که در ساخت و حفظ این اثر زیبا زحمت کشیده اند تشکر کرده و از تمامی گرجیهای دور افتاده از کانون گرجیهای ایران ، فریدونشهر برای دیدن این شهر زیبا و برقراری ارتباط با گرجیهای این شهر دعوت می نمایم- رحیمی
- جواد حیدری گرجی، 2011/04/25
سلام، من یک محقق گرجی هستم از شمال ایران از روستای گرجی محله. می خواستم ببینم آیا من میتوانم خلاصه ای از این مطلب را در وبم قرار دهم و در زیر آن آدرش را بیان کنم؟
____________

جدیدآنلاین: مطالب جدیدآنلاین را می توانید با ذکر منبع در تارنگار خود منتشر کنید.
- fatima gorji، 2011/01/25
salam az in matlabe jalebeton tashakkor mikonam.
vali ey kaash adrese in khune ra ham midadin
man az gorjihaye yazd hastam
vali ta be hal nayamadam
mikhastam az in rah adrese manzele aba va ajdadiam ra peida konam
lotfan dar surate emkan barayam befrestid
moteshkeram
- امیر محسنیان، 2009/02/13
سلام
بسیار متشکر از گزارش شما.این خانه متعلق به خاله عزیز من،خاله عذرa می باشد.اینقدر من و بچه های فایل تو این خونه خاطره داریم که جزو قشنگترین مکانهای است که هنوز هم که هنوزه هر وقت یزد میریم اونجا دور هم جمع میشیم.فضای دوست داشتنی و صمیمیش هنوز حفظ شده.مخصوصا" با پذیرای گرم و دستپخت درجه یک خاله عذرای عزیزم.این زن از محبت و عاطفه لنگه نداره به خدا.

پاینده باشید.
- پونه، 2008/12/20
من فکر میکنم نگهداری این خانه ها از واجب ترین کارهاست همانگونه که در کاشان انجام شده است .

با سپاس از توجه شما و تلاش این بانوی با فرهنگ .
- یک کاربر، 2008/11/09
شهاب عزیز
خسته نباشید . امیدوارم این روحیه تلاش و جوانی همیشه در شما ها پایدار باشد .و روزی ارزش این اقدامات به شکلی جبران شود
- natia، 2008/11/01
با سلام دوست گرامی. خبرتان بسیار جالب بود. من نمی دانستم که در شهر یزد چنین خانه ای وجود دارد.ممنون از تلاش شما برای اطلاع رسانی.......... یک دوست گرجی.
- شهاب صنیعی، 2008/10/31
آفرین به شما شهاب گرامی و مهراوه سروشان
بسیار زیبا بود
به امید روزی که از تلاشهای شما برای این کارهای فرهنگیتان و دیگر زحماتتان برای ایران قدر دانی بشود
موفق و سربلند باشید
- Haleh، 2008/10/27
I can't believe how many of our beatiful and old, still-standing buildings are falling to pieces thanks to the Iranian Hertiage Councils lack of care.
These buildings should be recorded and renovated and be listed as historical buildings. Not forgotten and demolished.
Thank you for a very interesting piece as always.
- ساجده، 2008/10/27
سوژه بی نظیری بود. هردو. خسته نباشید
- بهین اربابی، 2008/10/26
و سلام : و به هر دلیل : لذت متن : و پس : تشکر ساده :
بهین اربابی : 5-8-87
Home | About us | Contact us
Copyright © 2024 JadidOnline.com. All Rights Reserved.
نقل مطالب با ذكر منبع آزاد است. تمام حقوق سايت براى جديدآنلاين محفوظ است.