Jadid Online
جدید آنلاین
درباره ما تماس با ما Contact us About us
هنـر در عبور

فواد نيک زاد

وقتى صحبت از مترو به ميان مى آيد، شايد ذكر اولين نمونه آن يعنى متروى لندن كه نخستين خط اش در سال ۱۸۶۳ ميلادى شروع به كار كرده اجتناب ناپذير باشد.  امروز متروى لندن با ۴۰۸ كيلومتر طول و ۲۷۵ ايستگاه روزانه حدود ۳ ميليون مسافر را جا به جا مى كند.

اما زمانى كه گفتگو بر سر زيبايى معمارى و كار هاى هنرى در مترو باشد احتمالا نمى توان از نام متروى مسكو چشم پوشيد .اين سيستم بزرگ ترابرى علاوه بر اين كه دومين نمونه پر مصرف اين گونه حمل و نقل در دنياست نمايشگاه بسيار عظيمى از هنر "رئاليستى سوسياليستى" هم محسوب مى شود.

اين نوع هنر بيشتر پس از انقلاب كمونيستى روسيه در اكتبر ۱۹۱۷ و كم كم به طور عمده در شوروى سابق رشد کرد. اين جنبش هنرى مى خواست هدف ها و ايدئولوژى هاى سوسياليستى و كمونيستى را به شيوه اى واقع گرايانه به نمايش بگذارد و براى آنها تبليغ كند و از همين رو برخى از هنر شناسان ارزش هاى هنرى بسيارى از اين آثار را مورد سؤال قرار مى دهند و آنها را بيشتر شعار و تبليغ سياسى مى دانند.

با ين همه اما اكنون متروى مسكو (بنا شده از سال۱۹۳۵) به عنوان موزه اى از بهترين هاى اين نوع هنر در سراسر دنيا مطرح است.

متروى تهران

در تهران اولين خط آهن رو زمينى در حدود ۱۱۰ سال پيش در زمان ناصرالدين شاه قاجار بين دروازه شهر رى  و ميدان باغ شاه ساخته شد.  اما اولين برنامه ريزى ها براى مترو يا قطار زير زمينى اين کلان شهر به سال ۱۳۵۰ خورشيدى باز مى گردد كه كار اجرايش در سال  ۱۳۵۶شروع شد.

اولين خط متروى تهران در سال ۱۳۷۷ آغاز به كار كرد. متروى تهران با طول شبكهٔ ۹۰ كيلومتر رتبهٔ بيستم را در بين قطارهاى شهرى كشورهاى جهان دارد و با وجود اين كه از نظر تعداد جابه جايى مسافر در روز در بين متروهاى بالاى يك ميليون مسافر در روز قرار دارد، وضعيت آن از نظر تعداد ايستگاه ها مطلوب نيست.

اما در بررسى مترو از نظر ويژگى هاى هنرى بايد گفت كه نکته مهم در انتخاب و نصب كارهاى هنرى دراين مكان ها اين است که اولا دكوراسيون فضاى مترو به گونه اى مستقل از محيط شهرى است و با تزيين فضاهاى داخلى هم متفاوت است.

 به عبارتى فضاى مترو چيزى ميان اين دو است. فضاى پيرامون آن بسته است در نتيجه فضائى داخلى ست اما نمايشگاه، موزه ويا خانه نيست. هرچند مردم زيادى در آنجا رفت و آمد دارند اما  قصد و فرصت ديدار كارهاى هنرى را ندارند. حتى شايد بتوان گفت كه آدم ها در مترو بيشتر از روى شهر عجله دارند  چون تنها هدفشان عبور است در حالى كه سطح شهر گردشگر هم دارد .

به همين خاطر بايد كار هنرى كه در مترو نصب مى شود هم بر بيننده اثر خوبى بگذارد و هم ديدن آن وقت گير نباشد و مهم تر از آن با توجه به شلوغى و ويژگى هاى مترو جنس و ساخت آن  طورى باشد كه در صورت بروز حادثه  براى كسى ايجاد خطر نكند و در عين حال به سادگي آسيب پذير نباشد.

آوا-نماى اين صفحه نمايشى است از برخى كارهاى هنرى و تصويرهايى از متروى تهران همراه با صحبت هاى پرويز تناولى و كورش گلنارى مجسمه سازانى از دو نسل و حرف هاى چند دانشجوى مجسمه سازى از نسل سوم تنديس گران نوگراى ايران.

Flash برای نصب نرم افزار فلش اینجا را کلیک کنید


 به صفحه فیسبوک جدیدآنلاین بپیوندید

ارسال مطلب
- شهاب، 2008/12/09
يكي از جاهاي معدودي كه در ايران آدم احساس مدنيت و شهروندي مي كنه و نسيم خيلي ملايم مدرنيته توش وزيدن گرفته متروي تهرانه. وقتي آروم باشه و خلوت خيلي فرق مي كنه با اون تاكسي هايي كه آدما بزور توش مي چپن. البته اگه خلوت باشه. والا اگر شلوغ باشه مثل دماي غروب و مسير تهران كرج اونوقت پاي من بنده خدا ميشه كه همش زخم وو زيلي ميشه تو هجوم اون همه آدم. كارهايي كه تو مترو هم شده ظريف و چشم نوازن و از تابلوهاي ايدئولوژيك خبري نيست. راستي هروقت تو شلوغي هفت تير سرسام گرفتين به ديوار غربي بيروني ايستگاه مترو نگاه كنيد كه به زيبايي نوشته انسان عاشق.
- هاله حیدری، 2008/11/30
این متروی تهران بود؟؟؟ نمی دانم مترو چه خاصیتی دارد که حتی اگر برای رسیدن به مقصد عجله ای هم نداشته باشی باز در مترو احساس می کنی که باید بدوی. برای همین شاید واقعاً کمتر کسی به در و دیوار آنجا توجه کند. البته چون سالها پیش فراخوان طراحی داخلی مترو را دیده بودم همیشه دوست داشتم ببینم بالاخره کسی که برنده مناقصه شده چه گلی به سر متروی تهران زده برای همین اصولاً تا جایی که ممکن بود دقت می کردم ولی باید اعتراف کنم باز هم چند تایی از این تصاویر برایم تازگی داشت. خسته نباشید.
- یک کاربر، 2008/11/30
بسیار ازاین گزارش لذت بردم . متن زیبا و تصاویر دیدنی . دیدن متروی تهران با نقاشی ها و آثارهنری زیبا، بیش از هیشه دلم را برای ایران تنگ کرد، این گزارش مرا برآن داشته تا از این به بعد توجهی به آثار هنری موجود در متروهای این سرزمینی که درآن زندگی میکنم نیزبکنم و بی خیال از کنار کارهای هنری دیگران رد نشوم.
- Atta، 2008/11/30
حرکت جالبی متروی تهران انجام داده . البته باید خاطر نشان کرد که در چند سال گذشته حرکتهای طراحی جدیدی رو در سطح شهر می بینیم . چه خوب و چه بد رنگ و آب جدیدی است در فرهنگ ما . البته نباید طرح های اصیل ایرانی رو فراموش کنیم . باید طرح ها را با نیاز امروز همراه کنیم. آنچنانکه در مترو جوانان دانشجو کمی از آن را اجرا کردند.
به طور کل باید مثبت فکر کنیم و بزرگان فن کناره گیری نکنند. زیبایی ایران ما در گرو دخالت تفکرات زیبای شماست.
- یک کاربر، 2008/11/29
راهروها و ایستگاه های مترو در بیشتر کشورهای اروپا با پوسترهای بزرگ آگهی که معمولاً هفته به هفته هم عوض میشوند پوشانده شده که هم اطلاع رسانی میکند هم متنوع است هم ازبرکت تصاویر زنان زیبا یا بچه های ملوس چشم نواز است وهم درامد سرشاری برای شرکت مترو دارد ، وقتی ایستگاه های مترو - آنگونه که در این گزارش دیدم - این چنین خلوت است ، میشود دیوارهایش را مثل حمام ها با کاشی نقش دار پوشاند .وبه خود نقش چندان اهمیتی نداد.جذاب ترین بخش گزارش هم اظهارنظر هنرمند برجسته پرویز تناولی عزیز بود با آن بیان متین وصدای مهربانش
- سعيد، 2008/11/29
گزارش زيبايي بود. شايد اگر با مسؤولان مترو هم گفت و گو مي كرديد و مي پرسيديد كه تابلوها را بر چه اساسي انتخاب كرده اند و معيارشان براي انتخاب هنرمندان چه بوده، گزارش جامع تري ارايه مي شد. البته اين را هم مي دانم كه دسترسي به مديران مترو خيلي آسان نيست.
پاينده باشيد.
- فتانه از تهران، 2008/11/28
چه گزارش جالبي بود. من تا بحال خيلي سوار متروي تهران شده بودم اما كمتر به كارهاي هنري آن توجه كرده بودم. مطمئنا از اين به بعد با دقت بيشتري به ديوارهاي ايستگاه ها و كار هاي هنري آن توجه مي كنم.
حال و هواي شروع و پايان گزارش هم جلب توجه مي گرد.
Home | About us | Contact us
Copyright © 2024 JadidOnline.com. All Rights Reserved.
نقل مطالب با ذكر منبع آزاد است. تمام حقوق سايت براى جديدآنلاين محفوظ است.