آرام بیات از ایران که آمد یک راه و یک فکر بیشتر نداشت، اینکه به تدریس رقص بپردازد. خودش میگوید شاید چون کار دیگری بلد نبوده! اما واقعیت این است که رقص، هنر بیان به وسیله اندام است و کسی که فارغالتحصیل رشته رقصهای ملی و محلی ایران باشد نمیتواند بر بیان آنچه در این هنر ایرانی میگذرد چشم بپوشد؛ بخصوص رقص که همچون موسیقی، هنری فارغ از تفاوتهای زبانی است و اشتراکی خاص با همۀ آدمیان دارد.
این است که آرام بیات فرسنگها دورتر از سرزمین مادری در سپتامبر ۱۹۸۸ "گروه رقص خورشیدخانم" را در مونترال پایهگذاری میکند و از آن وقت تا حالا به تدریس رقص ایرانی مشغول است. شاگردانش اول کودکان ایرانی بودهاند و بعدها همانها دوستان غیرایرانی خود را هم به کلاس رقص او آوردهاند. در طول این ربع قرنی که رقص درس داده گاه سه نسل شاگردش بودهاند و حالا نوه همان شاگرد بیست و پنج سال پیشاش هم پیش او رقص ایرانی میآموزد.
بسیاری از ملتها تاریخ و حرفهای ناگفته خود را از طریق هنر رقص بیان میکنند. بسیاری از پیامهای ملی از رهگذر همین هنر جهانی میشود و بسیاری از شناختهای جهانی از ملتها از طریق همین بیان در اندام شکل میگیرد. گروه رقص خورشیدخانم هم بر آن است تا یکی از هنرهای ایرانی را فرسنگها دورتر از زادگاه خود به جداافتادگان از خانه و علاقهمندان به هنر ایرانی بیاموزد. هنرآموزان او فقط ایرانیها نیستند. رقصندگانی با ملیتهای مختلف هم میآیند تا دریابند در این پیچ و تاب چه رمزی هست که ساعتها مخاطب را به خود مشغول میکند تا شاید حرفی را دریابند که ورای این چرخها وتابهاست، سخنی که ریشه در فرهنگ ملتی دارد که خشونت را هم با رقص نفی میکند.
رقصهای گروه خورشیدخانم از طراحی خاصی برخوردار است و برای هر برنامه آن هفتهها و شاید ماهها برنامهریزی میشود. طراحی لباس و موسیقی و داستان رقص از جمله کارهای اصلی هر برنامهای است. گروه رقص خورشیدخانم در جشنهای مختلفی که در مونترال برگزار میشود همیشه حضور دارد و بارها و بارها مورد تقدیر رسانههای فرهنگی استان کبک و کانادا قرار گرفته است. آرام بیات هم با رقص ملل مختلف آشناست و در هر برنامه به تناسب، بخشی از رقص ملل را میگنجاند تا در جامعه چندفرهنگی کانادا نمادی از همزیستی فرهنگی باشد. برای همین هم مردمی که در مناسبتهای مختلف فرهنگی در مونترال شرکت میکنند با این گروه و هنرنماییهایش آشنایند.
هنرنمایی در جشن کودکان Fête des enfants که هرساله در مونترال برگزار میشود و بزرگترین جشن کودکان جهان به شمار میآید از جمله فعالیت های این گروه است. حضور گروه خورشید خانم در اجتماع ایرانیان در کانادا هم قابل توجه است. علاوه بر آن با ملیتهای مختلف هم برنامههای مشترکی اجرا کرده که هر بار مورد تقدیر قرار گرفته. خانم بیات تمام این موفقیتها را متعلق به گروه خود میداند که از ایرانی و غیرایرانی میکوشند تا داستان رقص را برای تماشاگرانی از تمام ملیتها بیان کنند.
خانم بیات در کنار دهها رقص کوتاه که به مناسبتهای گوناگون طراحی کرده، رقصهای بلندی هم در آمریکا و اروپا اجرا نموده است، مانند قصه مارال ، رویای ترمه آبی، از عشق، صلح و شادی ، سنگ، خاکستر و حسرت، بیبی باف و رقص در امتداد جاده ابریشم که هرکدام از آن ها دریچهای بوده برای عرضه این هنر ایرانی؛ هنری که میکوشد رنگارنگی ایران را در قالب حرکات موزون و با موسیقی ایرانی به نمایش بگذارد.
در گزارش تصویری این صفحه آرام بیات و چندتن از شاگردانش از فعالیت هنری خود میگویند.