Jadid Online
جدید آنلاین
درباره ما تماس با ما Contact us About us
سلام موزه سینما

حمیدرضا حسینی

چهار سال پس از آن که در ۲۸ دسامبر ۱۸۹۵ میلادی، برادران لومیر، نخستین فیلم تاریخ جهان را در گراند کافه پاریس نمایش دادند، مظفرالدین شاه قاجار، راهی اروپا شد. از فرنگستان که پدر تاجدارش – ناصرالدین شاه- سه بار به آن سفر کرده بود، چیزها شنیده بود و می خواست سرزمین عجایب را به چشم خود ببیند.

عجایب فرنگ یکی دو تا نبود؛ از "تلفنی که تا صد فرسخ حرف می زد "تا" اسباب بستنی که از قوه الکتریک درست می شد". اما از این ها بهتر دستگاهی بود که حتی شاه بابا نیز در سفرهایش ندیده بود: اسباب سینماتوگراف.

وقتی در ۲۷مرداد ۱۲۷۹ خورشیدی (۱۸اوت ۱۹۰۰میلادی) دسته اسباب سینماتوگراف در بندر اوستاند بلژیک چرخید و از مظفرالدین شاه فیلم گرفت، سینمای ایران متولد شد. سینمایی که اکنون ۱۰۸سال عمر دارد و ساخت بیش از ۲۰۰۰ فیلم سینمایی را در کارنامه خویش به ثبت رسانده است.

در سال ۱۳۷۳ خورشیدی (۱۹۹۴ میلادی)، یک سال پیش از صدسالگی سینمای جهان، سینماگران ایران به صرافت افتادند که اسناد سینمای وطنی را گردآوری کنند تا وقتی صدساله می شود، موزه ای از آنِ خود داشته باشد. در کشوری که فرش و خط و پست و برق و آب و آبگینه هر یک برای خود موزه ای دارند، حیف بود که سینما با همه محبوبیتش از این موهبت محروم بماند.

شرکت توسعه فضاهای فرهنگی وابسته به شهرداری تهران پا پیش گذاشت و در شهریور سال ۱۳۷۳ کار گردآوری اسناد سینمای کشور در خانه ای قدیمی در خیابان لاله زار – مهد سینماهای ایران- آغاز شد.

 بر نخستین تابلوی موزه سینما چنین نوشته اند که عزت الله انتظامی، عباس کیارستمی، جمال امید، امیر اثباتی، بهزاد رحیمیان و عزیزالله ساعتی، بیش و پیش از دیگران در برپایی موزه کوشش به خرج دادند. نتیجه این کوشش ها راه اندازی موزه سینما در سال ۱۳۷۷ خورشیدی در همان محل بود، دو سال پیش از صدسالگی سینمای ایران.

اما جا تنگ بود و در لاله زاری که به تیول فروشندگان لوازم الکتریکی رفته بود و درِ تماشاخانه هایش یکی پس از دیگری تخته می شد، کسی از موزه سینما سراغ نمی گرفت. سینما یک بار دیگر از لاله زار به شمال شهر کوچید: خیابان ولی عصر، بالاتر از زعفرانیه، باغ فردوس.

حکایت باغ فردوس نیز شنیدنی است. این باغ  را حسینعلی خان معیرالممالک، رییس خزانه و ضرابخانه سلطنتی، در فاصله سال های ۱۲۵۰ تا ۱۲۶۴ هجری قمری یعنی دوران سلطنت محمد شاه قاجار بنا نهاد.

 فرزندش دوستعلی خان که او نیز به شکل موروثی رییس خزانه بود، بنایی سترگ درونش پی ریخت و رشک بهشت نامیدش. اما چند سال بعد، دل از بهشت برکند و باغ را فروخت.

مالک بعدی یعنی میرزا حسین تهرانی معلوم نیست به چه علت درختان باغ را از ریشه درآورد  و ورثه اش نیز هر یک سهم خود را از آن فروختند.

قطعه اصلی که کوشک کنونی درونش بود، بعد از چند دست گردش، در سال ۱۳۱۶ خورشیدی به دست آموزش و پرورش افتاد و با نام مدرسه شاپور سر و سامانی پیدا کرد.

نهایتا حدود سال ۱۳۵۰ دفتر فرح پهلوی که پیوسته در جست و جوی  بناهای قدیمی بود، باغ فردوس را خرید و پس از یک مرمت اساسی، در اختیار سازمان رادیو و تلویزیون ملی ایران قرار داد.

با پیروزی انقلاب، باغ فردوس میزبان مرکز آموزش اسلامی فیلمسازی شد. در سال ۱۳۷۶ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید و پنج سال بعد در ۱۳۸۱ به دست سید محمد خاتمی، رییس جمهور وقت، پشت قباله سینمای ایران افتاد.

موزه سینما دارای بخش هایی درباره تاریخ سینمای ایران (معروف به تالار آبی)، سینمای معاصر(معروف به تالار سفید)، حضور بین المللی سینمای ایران (معروف به تالار افتخارات)، دفاع مقدس و کودک و نوجوان است که هر یک  غرفه های متنوعی را دربر می گیرند.

اما در این موزه، جایگاه برخی کسان کمرنگ تر از آنی است که باید باشد و ردپای کسانى چون هوشنگ کاووسی، فریدون رهنما، فرخ غفاری، پرویز کیمیاوی، ابراهیم گلستان، بهرام بیضایی، داریوش مهرجویی، مسعود کیمیایی و... را باید لابلای اسناد و عکس ها و پوسترهای تالارهای گوناگون جست، نه درون غرفه های اختصاصی.

شاید اگر روزی اسناد بیشتری از اینان در دسترس قرار گیرد و محدودیت فضای نمایشی از میان برود، حضورشان در موزه سینمای ایران پررنگ تر شود؛ چندان که به زودی غرفه های اختصاصی ابوالفضل جلیلی، پوران درخشنده، یدالله صمدی، محمدعلی طالبی، رسول صدر عاملی و کیومرث پوراحمد رونمایی خواهد شد.

علاوه بر این، در گنجینه موزه اسناد تاریخی سینمای ایران از حدود صد سال پیش تا کنون نگهداری می شود که از آن جمله می توان به ۴۰ هزار عکس از صحنه و پشت صحنه فیلم های سینمایی، ۲۵۰۰ پوستر و اعلان، ۸ هزار کتاب، ۳ هزار سند دولتی و ۳۰۰ دستگاه و ابزار قدیمی اشاره کرد.

در گزارش مصور که به یاری خانم سحر آذین و با روایت خانم مریم آرامی، از همکاران موزه سینما تهیه شده نگاهی گذرا داریم به سه تالار آبی، سفید و افتخارات موزه سینما.

 Flash برای نصب نرم افزار فلش اینجا را کلیک کنید


 به صفحه فیسبوک جدیدآنلاین بپیوندید

ارسال مطلب
- یک کاربر، 2009/01/29
dar shrayete mojod dar iran inke aslan yek mosei be name cinema ejazeye bodan dashte bashe, khodesh khayli honare!!! ama aghaye hosseiny, cinemaye iran az sale 1357 be bad be wojod nayamade! balke khayli sal ha ghabl az an! kash inghad gozaresheton yek tarafe nabod wa az honarmandane digar ke sahmi dar pishrafte in sanat dar iran dashtand mesle aghaye behroze wosoghi, nasere malak motii,wahdat, arhame sadr saide kangarani behnejad aghaye fardin ect!!! ham yadi mikardid! hala sarfenazar az nadide gereftane honarmandane zan dar in sanat tawasote shoma! honarmandani mesle khanome fakhriye khorwash, shohreye aghdashlo, farzaneye taidi, pooran, wa 10 ha honarmande zane teater wa cinama dar dorane ghabl az aghayani mesle makhbafha wa amsale ishan!!!
- Siavash Atrchian، 2008/11/25
It is worth to mention that the first Director of the Museum of Cinema was Mr. Hamid Mohebbi who made lots of effort to finish the project and open the Museum. He was a very humble person and never showed off what he was doing for the Museum. Mr. Entezami and the other people involved in the project know him very well.
- یک کاربر، 2008/10/23
مگه ميشه با تاريخ شوخي كرد. مثلن گفت احمدشاه به جاي آغامحمدخان موسس قاجاريه بوده. شما به هر كتاب تاريخ سينماي ايران از جمال اميد تا مسعود محرابي سر بزنيد از تقوايي و كيميايي و مهرجويي به نام آغازگران موج نوي سينماي ايران در اواخر دهه چهل نام بردند. در اوائل دهه پنجاه شهيد ثالث و نادري و بيضايي و ديگران به آن ها پيوستند. كسي با كسي دعوا ندارد. تازه متعلق به صدها سال پيش هم نيست كه از ياد رفته باشد و برسر آن اختلاف نظر باشد. اين اتفاق مال سي چهل سال پيش است. نمي شود همه چيز را همين طوري و بدون استنادات و دلبخواه روايت كرد. در ضمن جنبش هاي هنري برخلاف اتفاقات تاريخي يك آغازگر و سردمدار ندارند.
- یک کاربر، 2008/10/20
چیزی به اسم موج نو هرگز در سینمای ایران وجود نداشته است . چندنفری ، تک - و - توک فیلمهایی ساختند که با انبوه فیلمهای بازاری متفاوت بود و منطقی است که آنها را فیلمهای متفاوت بنامیم .
- یک کاربر، 2008/10/16
هر وقت حرف سينماي ايران به ميان مياد ، دعواها شروع مي شه كه چه كسي اول بوده، چه كسي آخر، كي اهميت داشته كي بي اهميت بوده. كي دسته اول بوده كي دسته دوم. خود سينما اين وسط گم مي شه. اين دعواها جزء جدايي ناپذير سينماي ماست. با اين حرف ها مي خواهيم به كجا برسيم؟
- ، 2008/10/16
تقوایی مهرجویی و کیمیایی با فیلمهای آرامش در حضور دیگران گاو و قیصر آغازگران موج نو سینمای ایران بودند. سهراب شهید ثالث سالها بعد بود که با ساختن طبیعت بیجان و یک اتفاق ساده به آن ها ملحق شد. این را دیگر همه می دانند. اشتباه بزرگ و غریبی بود.
- یک کاربر، 2008/10/15
بسيار به جا و مناسب است که ازآن يک نفر( 2008/10/13)خواسته شود تا اسامي آن بيست نفر را اگر نه براي يادي از آنها در موزه سينما ،لااقل براي اطلاع خوانندگان جديدآنلاين و براي ثبت در تاريخ ، اعلام کند .علي يارت !
- یک کاربر، 2008/10/14
این موزه است یا انبار اشیای وازده؟ بجای گبه اهدایی استاد مخلباف و مجسمه کارگردانان دست دوم، دوتا عکس از فروغ فرخزاد هنگام تهیه فیلم خانه سیاه است بگذارند یا ازپشت صحنه طلوع جدی فاروقی و یادی بکنند از کارهای بینظیر مجید محسنی.
- یک کاربر، 2008/10/13
یک نفر هست که میتواند اسامی اقلأ بیست نفر را ذکر کند تا همگان بدانند بدون آنها سینمای ایران ، سینمایی نبود که امروز هست.از تو به یک اشاره / از« او » به سر دویدن .یا علی !
- یک کاربر، 2008/10/13
عالی است.پاینده باشید.
Home | About us | Contact us
Copyright © 2024 JadidOnline.com. All Rights Reserved.
نقل مطالب با ذكر منبع آزاد است. تمام حقوق سايت براى جديدآنلاين محفوظ است.