Jadid Online
جدید آنلاین
درباره ما تماس با ما Contact us About us
کارون را به خاطر بسپار
امیر قاسمی‌نژاد

به شهری رفتم که کارون را در آغوشش کشیده‌است: اهواز. از عکس‌های چشم‌نواز کارون که در کتاب‌ها دیده بودم، اثری نیافتم. از خیلی چیزهای دیگرهم نشانی ندیدم.

کارون دیگر کارون سابق نیست.  نه از ماهی‌ها خبری هست و نه از پرندگان و نه از خروش آبش. حتا دیگر مردمانش هم بادی در سینه‌شان نمی‌اندازند تا بگویند: ما بچۀ کارون هستیم.

اما کارون همچنان خبرساز مانده‌است. خبرهایی که جنس‌شان از نوعی دیگر است: "انحراف آب کارون یک جنایت تاریخی‌‌ست"، "لایروبی کارون ضروری است"، "فاضلاب شهری همچنان بیشترین آلایندۀ کارون است"...

کارون با طول ۹۵۰ کیلومتر طولانی‌ترین و پرآب‌ترین رود داخل سرزمین ایران است. کارون، تنها رودخانۀ قابل کشتیرانی ایران، از یک طرف از راه مصب خود به اروندرود وصل می‌شود و از طرف دیگر، از طریق رودخانۀ بهمن‌شیر به خلیج فارس می‌ریزد و از آن‌جا به اقیانوس هند.

سرچشمۀ شاخه‌های اصلی کارون زردکوه بختیاری در استان چهارمحال و بختیاری است. پیچ و خم‌های موجود در سر راه این رود، خوزستان را به جلگه‌ای بی‌نظیر تبدیل کرده‌است. سدهای مختلفی بر روی آن ساخته‌‌اند که مهم‌ترین آنها، سدهای کارون ۱، کارون ۳، کارون ۴، مسجد سلیمان و در پایین‌تر، سدهای شوشتر- عقیلی و گتوند هستند.

این‌که چه بر کارون گذشته‌است که او را به اغما فرو برده‌، پرسشی بود که به دنبال پاسخش بودم. حمادی، عضو شورای اسلامی شهر اهواز، از بی‌انصافی‌ها و اجحافی که در حق کارون کرده‌اند، سخن می‌گوید: "آب کارون را با هزینه‌های هنگفت به استان‌های یزد واصفهان انتقال دادند و امروز که تنها قطره‌ای را که از کارون باقی مانده‌است، به عنوان نفس‌های آخر می‌خواهند به قم ببرند و از کارون یک سراب و توهم برای مردمش باقی بگذارند."

مدیر کل حفاظت محیط زیست خوزستان، هرمز محمودی‌راد، می‌گوید: "به دلیل ریخته شدن تمام فاضلاب شرق و همچنین ۳۰ درصد فاضلاب غرب اهواز به رودخانۀ کارون، فاضلاب شهری بیشترین آلوده‌کنندۀ این رودخانه در مقطع اهواز است که باید چاره‌ای برای مهار آن اندیشیده شود.  بخش مهمی از آلودگی‌های رودخانۀ‌ کارون ناشی از فاضلاب‌های صنایع است که بسیاری از آنها سیستم تصفیۀ مناسبی ندارند."

و گلایه هم می‌کند: "سالانه مبالغ زیادی با عنوان جرایم زیست‌محیطی از کارخانه‌ها و صنایع استان به دلیل آلودگی محیط زیست، از جمله رودخانه‌ها اخذ می‌شود؛ در سال ۸۷ یک میلیارد و ۷۰۰ میلیون تومان و در شش‌ماهۀ نخست امسال ۹۲ میلیون تومان بابت جرایم آلایندگی‌های ایجادشده توسط صنایع به حساب خزانۀ دولت واریز شد. تا کنون با وجود سعی و تلاش بسیار، از جمله پیگیری از طریق ادارۀ دارایی و معاونت و برنامه‌ریزی، نتوانستیم این مبالغ را برای انجام کارهای زیست‌محیطی به استان بازگردانیم و در پی آن هستیم که راه حل قانونی برای بازگرداندن این پول‌ها به خوزستان پیدا کنیم."

جعفر حجازی، استاندار خوزستان، می‌گوید: "رقمی معادل ۲۵۰ میلیارد تومان اعتبار برای ساماندهی و لایروبی رودخانۀ کارون در حد فاصل زرگان تا خرمشهر و نیز ۵۰ میلیارد تومان برای خرید و نگهداری تأسیسات جانبی اجرای این پروژه برآورد شده بود و دولت، وزارت نیرو را مکلف به تأمین اعتبار این مصوبه از منابع داخلی کرده بود؛ اما به دلیل محدودیت سقف اعتباری بخش آب، وزارت نیرو هرساله تنها مبلغ ۱۰ میلیارد تومان اعتبار برای لایروبی کارون اختصاص می‌دهد. مقرر شده بود لایروبی کارون ظرف پنج سال به اتمام برسد، با قطره‌چکانی تأمین اعتبارات توسط وزارت نیرو برای ساماندهی و لایروبی کارون، خوزستان راه به جایی نخواهد برد."

پروژۀ لایروبی و ساماندهی کارون از دهه‌های قبل آغاز شده بود؛ اما به طور کامل اجرایی نشد تا سازمان آب و برق خوزستان از سال ۱۳۸۲ این پروژه را مجددأ احیا، بازنگری و تصویب کرد، ولی این سازمان هم نتوانست در اجرای کامل آن موفق باشد.

دکتر زهره مختارزاده، مدرس دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز می‌گوید: "متأسفانه آلودگی و تعفن رودخانۀ کارون به اندازه‌ای افزایش یافته که پرندگان مهاجر دیگر به حاشیۀ این رودخانه نمی‌آیند. در گذشته در فصل پاییز و زمستان پرندگان مهاجر زیادی به رودخانۀ کارون مهاجرت می‌کردند، ولی در سال‌های اخیر با افزایش حجم آلودگی و از بین رفتن پوشش گیاهی اطراف رودخانه، پرندگان مهاجر نیز کارون را ترک کرده‌اند .همچنین حیات موجودات زنده، مانند ماهی‌ها نیز تهدید می‌شود و بعید است با این حجم فاضلاب ورودی به کارون هیچ موجود زنده‌ای در رودخانه زنده بماند."

در گزارش مصور این صفحه گذاری داریم به کناره های  رود کارون.

Flash برای نصب نرم افزار فلش اینجا را کلیک کنید


 به صفحه فیسبوک جدیدآنلاین بپیوندید

ارسال مطلب
- یک کاربر، 2010/10/13
kheyli delsuz ast
- یک کاربر، 2010/10/13
man baraye khodam va keshvaram vagean moteasefam. kash kari az daste ma bar miamad. heyf ke karei nistim ta be dade in keshvare bozorg beresim!
- یک کاربر، 2010/09/22
1- عمر سدسازی‌های بزرگ در دنيا به سرآمده و آسيب‌های شديد زيست محيطی اين سدها كه عمر مفيدشان حداكثر صد سال (و عمومأ خيلي كمتر) است، دانشمندان را به سوی روش‌های مطمئن‌تر از جمله روش قديمی اما مؤثر آبخيزداری سوق داده است.
2- وقتي سيستم دفع فاضلاب وجود ندارد، مردم فاضلابشان را كجا بريزند؟ اين شهرداری‌ها و نهادهای مربوطه هستند كه سر لولۀ فاضلاب را در كارون می‌گذارند، نه مردم! با اين حال آن چه كارون را در مقياس وسيع به اين روز رسانده، فاضلابهای خانگی نيست، بلكه پساب‌های صنايعی است كه در جملگی توسط دولت اداره می‌شوند!
3- اين چه رونق كشاورزی است كه سد كارون 3 با تخريب هزاران هكتار عرصه جنگلی توأم می‌شود و اكوسيستم منطقه وسيعی از شمال خوزستان را از ميان می‌يرد و مساكن عشاير بختياری را پاره پاره می‌كند؟ كجای دنيا هزاران هزار بلوط چندصد ساله را از ميان می‌برند تا كشت شبدر و چغندر را افزايش دهند؟
- یک کاربر، 2010/09/22
شما که اهل تحقیق هستید لطفاً اول یک تحقیق درباره "سد" و "سیلاب های فصلی" کنید، بعد بگويید آی هوار بیداد کارونمو گم کردم، کارون مرد! مردم هم نباید زباله ها و فاضلاب هاشونو بریزن توکارون. چون بدلیل سدهایی که جهت تولید برق، کنترل آب‌های سطحی در راستای رونق کشاورزی، کنترل سیلاب‌های مخرب فصلی روی رود کارون زده شده دیگر میزان و سطح آب در قسمتهای پایین دست کارون مثل سابق نیست...
- شیوا، 2010/09/21
بسیار ساده و تأثر انگیزهمراه با لحن گوینده که خیلی دلنشین و زیبا بود
با آرزوی موفقیت 
- رضا، 2010/09/20
از نظر محتوايی گزارشی پربار و تأثيرگذار و از نظر ساخت موجز و خلاقانه بود...
- شاهد، 2010/09/18
سلام گرم به آقای امیر قاسمی نژاد. ای کاش همه مدعیان کارگردانی فیلم مستند که دوربین را مثل ضبط صوت میگذارند و "حرف" فیلمبرداری میکنند، این اثر با ارزش را ببینند.
- یک کاربر، 2010/09/18
خدای من! فاضلاب را میریزند توی رودخانه کارون!.. با ثروتی که خوزستان دارد میشود آنجا را بهشت کرد، ولی متأسفانه تا بوده همین بوده. من خوزستانی باید شاهد نابودی خوزستان باشم و در عوض شاهد هر چه امکانات بیشتر برای ٣ یا چهار استان دیگر، در حالی که مردم خوزستان در فقر و بیچارگی زندگی میکنند و شاهد هر چه بیشتر نابودی محیط زیست خود...
- داریوش دبیر، 2010/09/17
زنده باد به این همه ذوق
Home | About us | Contact us
Copyright © 2024 JadidOnline.com. All Rights Reserved.
نقل مطالب با ذكر منبع آزاد است. تمام حقوق سايت براى جديدآنلاين محفوظ است.